top of page

WYSTĘPUJĄ > MAGDALENA KOLEŚNIK, TOMASZ MADEJ, KOSMA SZYMAN, ROBERT BUCZYŃSKI

 

Jedyne wyjście to przekroczenie. Jedyne przekroczenie to świadomość. Jedyna świadomość to dostrzeżenie i zanegowanie. Jedyna możliwość to zmiana. Jedyna możliwość zmiany to władza. Jedyna władza to wyobraźnia. Jedyna władza wyobraźni to wstrząs i niewygoda. To rewolucja.


„Hamletmaszyna” Heinera Müllera podejmuje działanie poprzez słowo, z pełną wiarą w możliwość zmiany - pod warunkiem uświadomienia sobie jej potrzeby. Jeżeli zabicie maszyny w sobie nie jest możliwe, należy ją odpowiednio wykorzystać, by poprzez zmianę rzeczywistości stworzyć szansę powstania nowego modelu obecności człowieka. W przypadku niepowodzenia sprawy lub nieuświadomienia sobie jej znaczenia najlepiej dla człowieka by oddał się maszynie w całości. Niech go pochłonie, zabierze czucie, zagarnie: moje myśli to rany w moim mózgu. Mój mózg to jedna wielka blizna. Chcę być maszyną. Ramiona do chwytania nogi do chodzenia żadnego bólu żadnej myśli. Powiada Hamlet, powiada  Aktor grający Hamleta u Müllera. Przedziwna to jednak maszyna, która tyle czuje. Julien Offray de La Mettrie (francuski lekarz i filozof, autor m.in. “Historii naturalnej duszy”, “System Epikura”, czy “Człowieka – rośliny”) w swoim głównym dziele “Człowiek – maszyna” wykazuje, że wszelkie czynności, które zwykło się przypisywać obszarom duszy przynależą de facto do ciała. Człowiek jest wyłącznie maszyną, materią, zespołem algorytmów i jako taki podlega niezmiennym procesom, które niewiele mają wspólnego z metafizyką,
a jeszcze mniej z samodzielnym wyborem człowieka. Dusza nie jest nieśmiertelna, albowiem dusza nie istnieje. Istnieje tylko myśl jako efekt czynności życiowych organizmu ludzkiego. Rozrywam swoje zapieczętowane ciało. Chcę mieszkać w moich żyłach, w szpiku moich kości, w labiryncie mojej czaszki. Zaszywam się w moich wnętrznościach. Moszczę się w moim gównie, w mojej krwi... Powiada Hamlet, powiada Aktor grający Hamleta u Müllera. Przedziwna to jednak maszyna, która tyle czuje. Przedziwna to jednak maszyna, która tyle pragnie.


Jedyna władza „w rękach” istoty ludzkiej, jak twierdził La Mettrie to wyobraźnia, będąca cechą wspólną człowieka i zwierzęcia. Dowodził, że odpowiednio dobrane małpy można uczłowieczyć podobnie jak głuchoniemych nauczyć można artykulacji wyrazów. Hamlet, Raskolnikow, Makbet stanowią odbicie jednego marzenia. Marzenia o pokonaniu stanu „pomiędzy” i przejściu ku określonej ostateczności. Możliwości są dwie - zabić maszynę lub stać się maszyną w pełni. Zmiana rzeczywistości warunkuje zmianę w nas, my zaś warunkujemy zmianę rzeczywistości poprzez decyzję i działanie. Jedyna władza to wyobraźnia. Jedyna władza wyobraźni to wstrząs i niewygoda. To rewolucja.


Czy się powiedzie?

​HAMLETMASZYNA / HEINER MÜLLER

REŻYSERIA/SCENOGRAFIA > LUCY SOSNOWSKA

bottom of page